23.03.2019
Fundagiller familyasından bir meyve olan yaban mersini, tazesi mor-mavi arası, kurusu siyaha yakın bir renge sahip, dolgun ve etli bir meyvedir. Yaban mersini taze olarak tüketilebildiği gibi, yaprakları kurutularak çayı da yapılabilir. Yaban Mersininin meyveleri temmuzdan eylüle kadar toplanabilmektedir. İngilizcede “blueberries” olarak adlandırılan yaban mersini, ülkemizde farklı yörelerde çay üzümü, turna yemişi, mavi yemiş, çoban üzümü ve kekre yemişi gibi adlar ile bilinir.
Yaban mersini, tüm dünyada pek çok sağlık sorununa karşı yaygın olarak kullanılan şifalı bir bitkidir. İçerisinde A, C, E, K vitaminlerinin yanı sıra kalsiyum, demir, potasyum ve magnezyum gibi sağlık açısından faydalı çok sayıda mineral bulunur. Yaban mersini, aynı zamanda çok etkili bir antioksidandır ve bağışıklık sisteminin güçlenmesine katkıda bulunmaktadır.
Yaban mersini türlerinden mavi yemiş, antioksidan içeriği en yüksek meyve olarak bilinir ve gece körlüğü, gözlerde kamaşma, görme bozuklukları gibi sağlık sorunlarının tedavisine katkıda bulunmak için kullanılır. ABD ve Avrupa’da özellikle idrar yolu enfeksiyonları ve sistit tedavisinde doktorlar tarafından tavsiye edilen yaban mersini, taze olarak yenildiğinde kan şekeri ve kolesterolün düzenlenmesine yardımcı olur, ağız içi yaralarının iyileşmesi, damar sertliğinin önlenmesi, kalp krizi riskinin ve hafıza kayıplarının azaltılması, ishalin, ülserin, kabızlığın ve mide bulantısının önlenmesi amacıyla da kullanılmaktadır. İleri yaşlarda gelişen hafıza kayıplarının, yaban mersinin içerdiği antosiyanin maddesi sayesinde azaltılabildiği, hatta yaş ortalaması 76 olan deneklerle yapılan çalışmada, hafızada iyileşme sağlanabildiği de görülmüştür.
Yaban mersini üzerinde yapılmış araştırmalar, bazı kanser türlerine karşı önleyici etkisi olduğunu ortaya çıkarmıştır. Örneğin Yaban mersini özünün, meme kanseri hücresinin büyümesini ve yayılmasını azalttığını gösteren çeşitli araştırmalar bulunmaktadır. Louisville Üniversitesindeki Brown Kanser Merkezi’nde yapılan bir çalışmada, yaban mersini tozu verilen meme kanserli farelerdeki tümör hacminin yüzde 40 azaldığı görülmüştür.
Kilo Kontrolü
Yaban mersini, kilo kontrolü sağlanmasına da katkıda bulunan bir meyvedir. Bir porsiyon yaban mersini, yaklaşık olarak günlük lif ihtiyacının %14’ünü karşılar. İçerdiği lif miktarı nedeniyle açlık hissinin azalmasına neden yaban mersini, aynı zamanda cildin yağ seviyesini de düzenler.
Cilt Kuruluğu, Akne ve Nem Dengesi
Yarım su bardağı yaban mersininin bir çorba kaşığı zeytinyağı ve balla, pürüzsüz olana kadar karıştırılarak hazırlanan maskenin yüze 20 dakika boyunca sürülmesi, ardından ılık su ile yıkanması, cilt kuruluğu, akne ve nem dengesinin korunması açısından çok etkili olmaktadır. Ayrıca, aloe vera jel ile yaban mersini karışımı göz altlarına uygulandığında kırışıklık ve morlukların azaldığı görülmektedir.